Trong môi trường làm việc hiện đại, việc ký kết hợp đồng lao động là một bước không thể thiếu nhằm đảm bảo quyền lợi cho cả người lao động và người sử dụng lao động. Tuy nhiên, nhiều người vẫn băn khoăn: “Làm việc bao lâu thì phải ký hợp đồng lao động?” và “Có những điều gì cần lưu ý khi ký hợp đồng?”. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ các quy định pháp luật hiện hành, thời hạn ký kết, cũng như những lưu ý quan trọng để bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình.
1. Hợp đồng lao động là gì?
Theo quy định tại Bộ luật Lao động 2019, hợp đồng lao động là sự thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động về việc làm có trả lương, điều kiện làm việc, quyền và nghĩa vụ của hai bên trong quan hệ lao động. Hợp đồng có thể được lập bằng văn bản hoặc bằng lời nói, nhưng với một số trường hợp cụ thể, pháp luật quy định bắt buộc phải lập thành văn bản.
2. Làm việc bao lâu thì phải ký hợp đồng lao động?
✅ Theo quy định tại Điều 14 Bộ luật Lao động 2019:
- Người sử dụng lao động ( công ty cho thuê lao động ) phải ký hợp đồng lao động với người lao động trước khi nhận vào làm việc.
- Tuy nhiên, trong một số trường hợp, người lao động có thể làm thử việc trước khi ký hợp đồng chính thức.
✅ Thời gian thử việc theo quy định:
| Vị trí công việc | Thời gian thử việc tối đa |
|---|---|
| Có trình độ chuyên môn kỹ thuật cao | 180 ngày |
| Có trình độ từ trung cấp, cao đẳng trở lên | 60 ngày |
| Công việc yêu cầu trình độ nghề hoặc công nhân kỹ thuật | 30 ngày |
| Công việc khác | 6 ngày |
⏳ Sau thời gian thử việc, nếu hai bên đồng ý, người sử dụng lao động phải ký hợp đồng lao động chính thức. Nếu không ký kết mà vẫn tiếp tục làm việc, hợp đồng được mặc nhiên coi là đã giao kết theo hình thức không xác định thời hạn hoặc xác định thời hạn tùy theo trường hợp.
3. Có được làm việc không hợp đồng không?
Theo quy định, không được phép để người lao động làm việc quá 30 ngày mà không ký hợp đồng (trừ trường hợp làm việc theo hình thức giao khoán, thời vụ hoặc làm tự do).
Trường hợp người sử dụng lao động không ký hợp đồng hoặc chậm ký, nhưng vẫn để người lao động làm việc thường xuyên thì sẽ bị xử phạt theo Nghị định 12/2022/NĐ-CP.
Mức xử phạt vi phạm:
| Hành vi vi phạm | Mức phạt |
|---|---|
| Không ký hợp đồng với người lao động làm việc trên 1 tháng | Từ 2 – 25 triệu đồng tùy số lượng người lao động |
4. Các loại hợp đồng lao động phổ biến hiện nay
1️⃣ Hợp đồng xác định thời hạn:
- Thời hạn không quá 36 tháng.
- Phù hợp với người mới làm việc, cần đánh giá thêm về năng lực.
2️⃣ Hợp đồng không xác định thời hạn:
- Không quy định thời gian kết thúc.
- Áp dụng cho người đã làm lâu dài hoặc sau 2 lần ký hợp đồng xác định thời hạn liên tiếp.
3️⃣ Hợp đồng theo mùa vụ hoặc công việc nhất định:
- Thời hạn dưới 12 tháng, phù hợp với công việc thời vụ, ngắn hạn.
5. Lưu ý quan trọng trước khi ký hợp đồng lao động
Khi chuẩn bị ký kết hợp đồng, người lao động cần lưu ý một số điểm sau để tránh rơi vào những tình huống thiệt thòi:
1. Kiểm tra kỹ các điều khoản trong hợp đồng:
- Mô tả công việc
- Mức lương, phụ cấp, thưởng, hoa hồng
- Thời giờ làm việc – nghỉ ngơi
- Chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế
- Điều khoản về nghỉ phép, nghỉ lễ, nghỉ không lương
- Điều khoản về chấm dứt hợp đồng
2. Yêu cầu lập hợp đồng bằng văn bản:
- Với mọi trường hợp làm việc trên 1 tháng, hợp đồng phải được lập bằng văn bản.
- Chỉ được dùng hợp đồng miệng cho công việc ngắn ngày (dưới 1 tháng).
3. Bảo lưu quyền lợi trong thời gian thử việc:
- Trong thời gian thử việc, người lao động phải được trả ít nhất 85% mức lương của công việc đó.
- Nếu thử việc không đạt yêu cầu, người sử dụng lao động phải thông báo rõ lý do và thanh toán đầy đủ lương trong thời gian thử việc.
6. Quy định về ký lại hợp đồng lao động
Sau khi hết hạn hợp đồng xác định thời hạn:
- Nếu tiếp tục làm việc, hai bên phải ký hợp đồng mới.
- Nếu không ký, hợp đồng được tự động chuyển thành hợp đồng không xác định thời hạn.
Lưu ý: Theo quy định, một người chỉ được ký 2 lần hợp đồng xác định thời hạn, sau đó buộc phải chuyển sang hợp đồng không xác định thời hạn nếu tiếp tục làm việc.
7. Các quyền lợi khi có hợp đồng lao động chính thức
Khi ký hợp đồng lao động hợp pháp, người lao động sẽ được hưởng đầy đủ các quyền lợi theo quy định của pháp luật:
Được đóng bảo hiểm xã hội, y tế, thất nghiệp
Được hưởng nghỉ lễ, nghỉ phép có lương
Được trả lương đúng hạn và đúng mức đã thỏa thuận
Có quyền khiếu nại, tố cáo nếu bị bóc lột, lạm dụng
Được bảo vệ quyền lợi khi có tranh chấp lao động
8. Những tình huống thường gặp và cách xử lý
❓ Không được ký hợp đồng dù đã làm lâu:
➡ Hãy lưu giữ bằng chứng (email, bảng chấm công, hình ảnh làm việc, tin nhắn…) và yêu cầu người sử dụng lao động ký hợp đồng. Nếu không được, có thể khiếu nại lên Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội hoặc khởi kiện ra tòa.
❓ Bị sa thải không lý do khi chưa ký hợp đồng:
➡ Vẫn được pháp luật bảo vệ nếu có bằng chứng bạn đã làm việc. Có thể yêu cầu bồi thường theo Bộ luật Lao động 2019.
❓ Làm việc dưới 1 tháng có cần hợp đồng?
➡ Có thể ký hợp đồng miệng, nhưng tốt nhất vẫn nên có văn bản để đảm bảo quyền lợi.
9. Tổng kết:
Việc ký hợp đồng lao động là nghĩa vụ và quyền lợi song song của cả hai bên. Người lao động nên tìm hiểu kỹ quy định pháp luật để tránh bị thiệt thòi. Đừng vì ngại ngùng hoặc e dè mà chấp nhận làm việc không hợp đồng – điều này có thể ảnh hưởng lớn đến quyền lợi lâu dài như bảo hiểm, trợ cấp, hoặc khi có tranh chấp lao động.
10. Câu hỏi thường gặp
Làm việc thời vụ có cần hợp đồng không?
Có. Dù thời vụ, vẫn nên ký hợp đồng dưới dạng hợp đồng thời vụ hoặc hợp đồng dưới 12 tháng.
Hết hạn hợp đồng mà vẫn đi làm thì sao?
Được xem là hợp đồng không xác định thời hạn, trừ khi có thỏa thuận ký mới.
Công ty không ký hợp đồng thì có nên làm tiếp?
Không nên. Hãy yêu cầu ký hợp đồng rõ ràng trước khi tiếp tục làm việc.
✅ Tư vấn thêm: Cần hỗ trợ nhân lực, thuê lao động?
Nếu bạn là chủ doanh nghiệp hoặc quản lý nhân sự đang cần cho thuê lao động ngắn hạn, dài hạn, cung ứng nhân công bốc xếp, thời vụ, sản xuất, hãy liên hệ Công ty Hưng Phát – đơn vị uy tín hàng đầu trong lĩnh vực cung ứng lao động trên toàn quốc.
Hotline: 091 1234 789 (Mr. Hải)
Website: https://dichvubocxep.com.vn